Oku Ikuna 'e Kalaisi 'a e Kakano

‘ISOA MO SEKOPE

  

Senesi 25:24-26; 27:11; Hosea 12:4; Kaletia 5:17

‘I he ‘aho ni kuo fa’ele’i mai ‘a Lepeka ko e ongo mahanga, ko e ‘uluaki na’e fulufulua mo kulokula foki, pea ko hono ua, na’e pau ke lanu maama, mo ha molemole.  ‘Oku mahino pe ne na kei fefa’uhi pe ‘a e ongo mahanga hona fa’ele’i, he ko e kimui na’a ne kei pipiki atu pe ki he muiva’e ‘o e ‘uluaki, ‘ohange ha’ane feinga ke fusi’i mai kimui. 

Na’e mahino pe ‘a e fu’u ngalikehe, ‘a e ha mai ‘a e ongo mahanga, pea ‘oku mahino ia mei he anga ‘o hona hingoa.  Na’e ui ‘a e taha ko ‘Isoa, ‘a ia ko hono ‘uhinga ko e fulufulua.  ‘Oku mahino mai ko ha tamasi’i ia na’e fita’a mo kaufefeka.  Faikehekehe ia mei hono tehina, na’e ui ia ko Sekope, pea ko e ‘uhinga ‘o e Sekope, Hakiva’e, pe tama “puke muiva’e”, Ko e ‘ai mahino ange, ko e tokotaha “fa’aome’a”.  Pea neongo ‘a e ngali ha malohi mo to’a ‘a ‘Isoa, ka na’e fakaofi ‘aupito pe ‘a Sekope ia ki hono muiva’e ke ne ma’u ia ‘o ne lakasi ia, ‘i he me’a kotoa pe na’e ma’u ‘e ‘Isoa.  Pea ‘oku fakamo’oni ki ai ‘a e lau ‘a e Palofita ko Hosea, “Lolotonga na’a ne ‘i he manava, na’a ne puke ‘a e muiva’e ‘a hono tokoua, pea ‘i he’ene tangata na’a ne fai mo e ‘Otua” (Hosea 12:4). 

‘I he mo’ui ‘a e tangata, ‘a ia ‘i hono manava, ‘oku ‘i ai ‘a e natula ‘e ua.  Ko e kakano mo e laumalie, ‘a e na’a tau lave ki ai ‘aneafi, pea te tau toe fakamamafa’i ia ‘i he ‘aho ni.  Pea ‘oku ‘ikai te na felatani kinaua.  ‘Oku na feta’aki mo feteketeke’i ‘o hange pe ko ‘Isoa mo Sekope.  Pea ‘oku fakamo’oni mai pe ki ai ‘a Paula, “He ‘oku holitu’u ‘a kakano, ‘o fakafepaki ki he laumalie pea pehe mo e laumalie kia kakano: he ‘oku na feta’ofi’aki ‘a e ongo me’a ko ia, koe’uhi ka ai ha me’a ‘oku mou loto ke fai, pea ‘oua te mou fai ia’’ Kaletia 5:17.  Pea ‘oku toe lave ki ai ‘a Toketa Molitoni, ko e feta’aki ‘a “Setane mo  Satai”.  Pea ko e tau ko ia ‘oku lolotonga fai pe ia.  Na’e fai pe ia ‘i he manava ‘o Lepeka, pea ‘oku lolotonga hoko pe mo ia ‘i ho manava, ‘i ho’o mo’ui.  Ko e ongo natula ia ‘oku fefusiaki, pea ‘oku toe mo’oni pe ‘a Paula, “He ‘oku ‘ikai ko e me’a ‘oku ou fie fai ‘a ia ‘oku ou fai, ka ko e me’a ‘oku ou fehi’a ki ai, ko ia ‘oku ou fai” Loma 7:15.  Ko e me’a tatau pe mo ia na’e folofola ki ai ‘a Sisuu, “’oku loto pe ‘a laumalie ke fai, ka ‘oku vaivai pe ‘a kakano, matiu 26:41. 

Taumaia ke tau ‘ilo ko e fakalika mai ‘e he ‘Otua ‘a e ongo natula ni kiate kitautolu ‘i he ‘aho ni, pea ‘oku ne tokanga mai pe ko e ha ha’atau lau.  Ko e fe ‘ia ‘e fai hono loto, kakano pe laumalie?  ‘E fakanatula pe foki ke tau tali atu “ko e kakano “ he ko ia ‘oku lahi, pea ‘oku ne kauakaua mo malohi, pea ko e ‘uluaki.  ‘Ikai ko ia pe ka ko hono mamani ‘eni.  Kae’oua mu’a te tau fakasikaka’i ‘a Sekope, ‘io ‘a e lauamlie, he neongo ‘a ‘ene ha ngali si’isi’i mo ha molemole, mo ngalemulemu kate ne piki atu pe.  He ‘oku mo’oni ‘a e lau ‘a e Himi 400, “ko Tonu ‘oku lusa pe, kaukaua pe ‘a loi”.  Kapau ‘e ‘oange ha faingamalie ‘o e laumalie, ‘e ‘iai pe ‘a e ‘aho ia tene lakasi ‘e ia ‘a e kakano, ‘o ne ikuna’i.  ‘Oku pehe pe ‘a e ki’i Sisu ‘oku tau tali. 

‘Oua te tau tokanga pe hoha’a tu’unga ki ha me’a ‘o e kakano, ‘oku fakafale mai he fakamanavahe kalae fakakoliate pe ia.  Ka ko ki’i Tevita ‘ena ‘e ‘aonga ki he ha?  “’Aonga ke tolomaka, ke to ha to’a, ‘o hange ko e folofola”.  Tali ‘a Sisu ‘i he ‘aho ni, pea te ne liua ‘e Ia ‘a e ngaahi hau tupu’a kotoa pe ‘o ‘eta mo’ui, he ‘oku ne folofola mai ke’oua te tau manavasi’i ki mamani, ‘a mamani ‘o ‘Isoa, he kuo Ne ‘osi ikuna’i ‘e Ia ia (Sione 16:33).