 |
'I hono faikehekehe, ko e 'uluaki lea tala fakahahaa 'a e 'Otua 'i he vahe 3 - 'Ene 'uluaki fakamatala'i 'o e mo'oni - 'oku muimui ia 'i he ngaahi fehu'i ko 'eni. Koe ha 'a e lea 'a e 'Otua ki he ngata, pea koe ha 'a e 'uhinga 'o 'Ene ngaahi lea?" (Senesi 3:14-15)
Fakakaukau ange ki he ngaahi fakahu'uhu'u 'o e me'a ko ia 'oku hoko heni. Koe 'uluaki lea tala fakahaha 'a e 'Otua ki he mamani kuo hinga, ko hono mo'oni, ko hono fakamala'ia'i 'o Setane, 'o 'ikai koe fa'ahinga 'o e tangata. Na'a mo e 'i he fakamala'ia'i ko ia 'o Setane , mo'oni, 'oku tuku 'e he 'Otua ki he fa'ahinga 'o e tangata 'a e 'AMANAKI moe TALA'OFA ko ia 'o e Koosipeli (Veesi 15). Lolotonga 'Ene tala 'a e tautea mate 'o Setane, 'oku Ne fanongonongo 'a e 'amanaki ko ia 'a e tangata. Neongo 'etau fai angahala, 'oku fakahaa'i ai pe 'e Sihova kia Atama mo 'Ivi 'a e tala'ofa ko ia 'o e huhu'i.
Tokanga'i foki, koe toki hili ko ia 'a e tala'ofa ko 'eni, hili pe 'a hono foaki 'a e 'amanaki 'o e KELESI moe FAKAMO'UI 'i he veesi 15 ('oku 'iloa foki koe "'ULUAKI TALA'OFA 'O E KOSIPELI"), 'oku talaki ai 'ehe 'Otua 'a e fakamaau kia Atama mo Ivi: "Pea na'e pehe 'e IA ki he fefine, TeU fakalahi 'aupito 'a ho'o mamahi 'i ho'o fanafanau: teke fa'ele'i 'a e fanau 'i he mamahi...." Pea na'e pehe 'e IA kia 'Atama, "Koe'uhi kuo ke tokanga ki he le'o 'o ho mali....." (Senesi 3:16-17).
'Oua na'a ke hala 'i he poini ko 'eni: 'Oku 'uluaki ha'u 'a e tala'ofa 'o e fakamo'ui, pea toki muimui mai ai 'a e fakamaau. Ko hono 'ai pe 'o fa'aki ki he tu'unga (fa'unga, 'atakai, puipui tu'a) 'o e Kosipeli, 'oku toki hoko mai ai 'a e fakamaau, ka 'ikai, 'e 'ikai ha 'uhinga ia 'o e fakamaau ka koe fakamala'ia, ka 'oku mahino 'a e Tohitapu ia "He na'e 'ikai fekau 'e he 'Otua hono 'Alo ki mamani ke fakamala'ia 'a mamani: ka koe'uhi ke mo'ui 'a mamani 'iate Ia...(Sione 3:17)..."
FEHUI: Ko e ha 'oku mahu'inga 'aupito ma'u aipe ketau nofo'i 'i he mo'oni'i me'a ko ia koe taumu'a 'a e 'Otua ke FAKAMO'UI kitautolu, 'o 'ikai koe fakamala'ia'i kitautolu? 'Oku fakatupu fefe 'ehe angahala ko ia 'i he'etau mo'ui kitautolu ke mole 'etau sio mei he mo'oni mahu'inga ko ia koe FAKAMO'UI? Fakalea 'e taha, 'oku fakatupu fefe 'ehe angahala kitautolu ke tau tafoki mei he 'Otua?
Ia Senesi 1 moe 2, 'oku lea'aki 'ehe 'Otua 'a e lea fakatu'utu'uni (fakafekau) 'o hange koe "KE 'AI HA NGAAHI MAAMA KI HE 'ATAA 'O E LANGI...KE TUPU MEI HE FONUA 'A E ME'A MO'UI ...'OKU 'IKAI LELEI KE TOKOTAHA PE 'A E TANGATA...." Koe ngaahi tala kotoa ko 'eni 'oku fekau'aki ia moe Fakatupu pea mo hono fokotu'u ko ia 'o e fa'ahinga 'o e tangata he Fakatupu ko ia. Hange ko ia na'a tau sio ki ai 'aneafi, koe lea tala fakahaha hoko na'e tohi 'i he Tohitapu 'oku hoko ia 'ia Senesi 3:14, 15, 'a ia 'oku 'atu ai 'e Sihova 'a e Kosipeli ki he fa'ahinga 'o e tangata.
Ko ia ai, 'i he Tohitapu, koe mu'aki lea 'a e 'Otua 'oku fekau'aki ia moe Fakatupu pea toki huhu'i pea koe huhu'i ko 'eni 'oku hoko ia 'i he 'uhinga fakalukufua ko ia 'o e fakamaau tonu. Kuo pau ia ke pehe. Hili ange kotoa ia, koe ha leva 'a e taumua' 'o e Kosipeli, koe ha leva 'a e 'a e ongoongo lelei, kapau na'e 'ikai ha fakamaau, pea 'ikai ha fakamala'ia ke fakahaofi mei ai? Koe tefito'i fakakaukau ko ia 'o e Kosipeli 'oku 'i loto 'iate ia 'a e fakakaukau ko ia 'oe fakamala'ia, ko ha fakamala'ia 'oku 'ikai totonu ia ketau fehangahangai mo ia. Pea koe ongoongo lelei ia!
Neongo kuo tau maumau'i 'a e lao 'o ae 'Otua pea neongo 'e fakamaau'i 'ehe 'Otua 'a e ngaahi maumau'i ko ia, ka 'ia Kalaisi Sisu 'oku fakahaofi kitautolu ia mei he fakamala'ia ta'e ala le'ei ko ia 'e ha'u pea moe fakamaau ko 'eni.
Fakatupu, Kosipeli, pea moe fakamaau 'oku nau 'asi 'o 'ikai ngata pe 'i he ngaahi mu'aki peesi 'o e Tohitapu ka ki mui foki. Lau 'a Fakaha 14:6, 7. 'I he ngaahi founga ha 'oku fehokotaki ai 'a e ngaahi veesi ko 'eni ki he 'uluaki vahe ko ia 'e tolu 'o Senesi? Fakalea 'e taha, koe ha 'a e ngaahi fakakaukau hu'ufakataha 'oku ma'u 'i he ngaahi veesi kotoa ko 'eni?
'Ia Fakaha 14:-7 'oku sio ai ki ha tala fakahaha 'a e 'Otua 'a ia koe Tala Fakatupu, koha kaveinga mahu'inga ia 'i he ngaahi peesi kamata 'o Senesi. Kae kehe 'ia Fakaha 14, koe "Kosipeli Ta'engata" 'oku 'uluaki ha'u ia pea toki muimui mai 'a hono fanongonongo 'o e fakamaau, 'o hange pe ko ia 'ia Senesi 3. 'Oku 'iai 'a e fakamaau ia, ka 'oku 'ikai 'i mu'a ia 'i he Kosipeli. Ko ia ai kuo pau koe makatu'unga 'o 'etau popoaki mo'oni lolotonga koe Kelesi, 'a e ongoongo lelei, neongo 'oku totonu ke fakamala'ia'i kitautolu, ka 'oku lava ketau tu'u fakamolemole'i, fakama'a'i , mo fakatonuhia'ai fou 'ia Sisu. Ka 'ikai 'a e Kosipeli, ko hotau ikuanga (nunu'a) 'e tatau pe moe ngata mo hono hako, 'o 'ikai koe iku'anga ko ia 'o e fefine pea mo hono hako. Pea 'oku fakato'oa fe'unga pe, he koe ongoongo mahu'inga ko 'eni pea na'a mo 'Iteni 'oku ha ai, 'i he 'uluaki Folofola ko ia 'a e 'Otua ki ha mamani kuo hinga...
No comments:
Post a Comment