"'Oku fakaha 'ehe ngaahi langi 'a e naunau 'o e 'Otua; pea 'oku fakaha 'e he 'ata 'a e ngaue 'a Hono nima. 'Oku lea 'ehe 'aho ki he 'aho, pea fakaha 'e he po ki he po 'a e 'ilo. 'Oku 'ikai ha le'o pe ha lea, 'oku ta'e ongo'i honau le'o (Saame 19:1-3)/ Lau mo Loma 1:19-20
Fehu'i: Kuo ke a'usia fefe 'ae mo'oni ko ia 'o e ngaahi potutohi ko 'eni?" Kuo tokoni fefe kiate kitautolu 'a e saienisi 'o e 'aho ni ketau toe hounga'ia ange ai 'i he malohi mo e poto ko ia 'o e 'Otua koe Fakatupu?
'Oku 'ikai malava 'eha fa'ahinga 'univeesi noa pe ia kene tokoni'i ha mo'ui. Ko hono mo'oni, pau 'oku ngali 'oku matu'aki palani'i lelei 'a e univeesi koe'uhi ke 'iai ha mo'ui. 'Uluaki koe poloka langa 'oe me'a kotoa pe 'a e 'Atomi (me'a si'isi'i taha ia 'oku nau fa'u ha me'a), kuo pau ke ta'eliliu (tu'uma'u , fakamakatu'u, ma'u) fe'unga ia koe'uhi ke fakatupu'i ai e ngaahi me'a ta'e liliu matelie. Koe tu'uma'u ko ia 'a e 'atomi 'oku fakafalala ia 'i he malohi ko ia 'oku nau pukepuke fakataha 'a e 'u konga 'o e 'atomi.
'Oku 'i he 'atomi 'a e ngaahi konga kuo fakafonu ivi 'aia 'oku nau taufusi mo tauteke. Koe ngaahi malohi ko ia 'o e taufusi pea moe tauteke kuo pau ke na palanisi lelei. Kapau 'oku fu'u fefeka 'a e malohi ia 'oe taufusi, koe 'atomi lalahi pe ia 'e fa'u, pea 'e 'ikai leva ke 'iai ha "Haitolosini" ia (Haitolokena, fa'ahinga kasa ma'ama' mo 'aonga taha 'i he 'univeesi). Ka 'ikai ha "Haitolosini", 'e 'ikai ha "Vai", pea 'ikai leva ha mo'ui. Kapau 'oku fu'u fefeka 'a e malohi ia 'o e tauteke, ko e fanga ki'i 'atomi iiki pe ia 'e fa'u, hange koe "Haitolosini", pea 'ikai leva ke 'iai ha "Kaponi" (fa'ahinga kemikale hange koe malala) ia he "'Osikena" (fa'ahinga kasa 'aia koe 'elemeniti mahu'inga taha ki he manava 'a e 'akau moe manu). Ka 'ikai ha "'Osikena", 'e 'ikai lava ke 'iai ha vai pea 'ikai ha mo'ui. 'Oku toe 'aonga foki 'a e "Kaponi" ki he fa'ahinga fa'unga kotoa 'oe mo'ui 'o hange ko ia 'oku tau 'ilo'i.
'Ikai ngata pe kuo pau ke tu'uma'u 'a e 'Atomi, ka kuo pau kenau fengaue'aki koe'uhi kenau lava 'o fa'u ha fa'ahinga fio kemikale kehekehe lahi 'aupito. Kuo pau ke 'iai 'a e palanisi ia i he vaha'a 'o e malohi ko ia 'oku nau pukepuke fakataha 'a e mokekula (fanga ki'i konogokonga me'a iiki) pea moe ivi ko ia 'oku fiema'u ke veteki 'aki 'a e mokekula, koe'uhi ke faka'ataa 'ae fengaue'aki fakakemikale ko ia 'oku fakafalala ai 'a e mo'ui.
Koe fe'unga matemate ko ia hotau 'univeesi ki he mo'ui kuo ne ma'u ai 'a e poupou 'a e kau saienisi pea iku ai honau tokolahi kenau pehe koe 'univeesi 'oku hange na'e palani ia 'e ha Taha 'atamai matala.
Kuo pau na'e palani fakapotopoto'i pehe pe foki mo mamani koe'uhi ke 'iai 'a e mo'ui. Kuo pau ke fehoanaki 'ae fua mafana pea moe mo'ui, koe'uhi, koe mama'o ko ia mei he la'a, vave 'o e vilo, pea moe me'a ko ia 'oku fa'u 'aki 'a e atimosifia kuo pau kenau palanisi kotoa. Kuo pau ke palani'i fakalelei 'a e ngaahi fakaikikiki kehe lahi ia 'o mamani. Koe mo'oni ia, 'oku fakaha'i 'a e poto 'oe 'Otua 'i he me'a ko ia na'a Ne fakatupu......
Fakafeta'i ki he 'Otua ki he lelei kotoa pe 'oku tau ma'u, pea koe taleniti, ngaue moe famili ke langilangi'ia tokotaha pe 'a e Otua.
*********************************************
No comments:
Post a Comment