LESONI 6 (FAKATUPU) - "KE MAAMA"

Senesi 1:3-5 - "Ke Maama; pea na'e maama ai. Pea 'afio 'ehe 'Otua ki he maama, kuo lelei ia: pea na'e vahe'i 'e he 'Otua 'a e maama mei he po'uli. Pea na'e ui 'e he 'Otua 'a e maama koe 'Aho, pea Ne ui 'ae Po'uli koe Po. Pea koe efiafi moe pongipongi koe 'uluaki 'aho ia."

FEHU'I: Koe ha 'a e me'a 'oku ako'i kitautolu kiai 'ehe ngaahi veesi ko 'eni 'o kau ki he 'uluaki 'aho ko ia 'oe Fakatupu?

'Oku lahi 'a e ngaahi poini ia 'oku lava fakahu'u mei he konga tohi ko 'eni:

1. Na'e 'asi 'a e maama koe tali ia ki he fekau 'a e 'Otua. 'Oku 'aonga 'a e Folofola ia 'a e 'Otua 'i hono fakapapau'i ko ia 'a e tu'unga 'o e Fakatupu
2. Na'e "lelei" 'a e maama. Tetau mei fifili pe koe ha 'a e 'uhinga 'oku lea ai 'a e potutohi "na'e 'afio" ('I he liliu Tohitapu fakaTonga 'oku pehe "pea 'afio 'a e 'Otua," ka 'i he Tohitapu fakaHepelu 'oku taimi kuohili ia "na'e 'afio" pea koe fakamatala pe ia 'a e lesoni.) 'a e 'Otua ki he maama; 'oku 'iai nai ha taoe tala'a 'oku afio'i ' ehe 'Otua 'a e me'a kotoa pe? Koe poini koe maama ko ia na'e ngaohi 'e he 'Otua na'e lelei, na'a moe 'afio kiai 'a e 'Otua. 'Oku tau 'ilo'i koe maama 'oku lelei koe'uhi he na'e fakamahu'inga'i tonu ia 'ehe 'Otua 'o hange pe ko ia.
3. Na'e vahe'i 'e he 'Otua 'a e maama mei he po'uli. Fakatou'osi 'a e maama moe po'uli 'oku pule'i ia 'e he 'Otua, pea 'ikai ha taha 'iate kinaua ke fakakehe ki he 'Ene ngaue moe 'ilo (Saame 139:12). Na'e 'oange 'e he 'Otua 'a e hingoa ki he konga po'uli moe maama, 'o ui kinaua koe "'aho" moe "po'uli." 'Oku 'iai 'a e totonu ia 'a e 'Otua kene 'oange ha ngaahi hingoa ki he ngaahi vaha'a taimi koe'uhi ko Ia 'a e Fakatupu 'o taimi. Koe'uhi koe Pule ia 'i he Taimi, 'oku 'ikai ai fakangatangata'i 'a e 'Otua ia 'ehe taimi. Ka, 'oku fakafalala 'a e taimi ia 'i he 'Otua.
4. Na'e 'iai 'a e taimi 'o e po'uli moe taimi 'o e maama, 'o 'i hona fakataha'i 'oku na fa'u leva 'a e 'aho. Lahi e me'a ia kuo 'osi tohi kau ki he 'uhinga 'o e "'aho" 'i he talanoa 'o e Fakatupu. 'Oku tau fakatokanga'i 'i he'etau fou mai koe 'uluaki 'aho na'e ngaohi'aki ia 'a e taimi po'uli moe taimi 'aho, 'i he founga tatau pe ko ia 'oku tau lau 'aho'aki 'i he taimi ni.

Kae'uma'a koe maama koe taha ia 'o e ngaahi fotunga 'oku 'alu fakataha pea moe 'afio 'a e 'Otua. 'Oku 'ikai fiema'u ia ketau mahalo na'e fuofuo fa'u 'a e maama he 'uluaki 'aho ko ia 'o e Fakatupu, koe'uhi he koe 'Otua ia na'e 'osi 'iai pe ia ki mu'a ke fakatupu 'a mamani pea ko 'Ene 'afio 'oku fa'a kau fakataha ia moe maama (1 Sione 1:5, Fakaha 22:5). 'I he Fakatupu na'e fakafe'iloaki'i mai ai 'a e maama ki he palanite fakapo'uli pe ia ki mu'a

Neongo ia; 'oku lava fefe ke 'iai ha 'aho ia moe po'uli ki mu'a 'i hono faka'asi mai ko ia 'o e la'a ki he fakamatala 'o e Fakatupu? Pau na'e 'osi 'ilo'i pe ia 'e Mosese 'a e fepikitaki ko ia 'i he va 'o e la'a pea moe 'aho. Ka neongo 'a e 'ilo mahino ia ko ia, na'a ne tohi pe 'a e me'a ko ia na'a Ne fai kau ki he maama moe po'uli 'i he 'uluaki 'aho. Pau na'e hanga 'ehe 'Otua 'o foaki ange kiate ia 'a e 'ilo kau ki he Fakatupu 'a ia 'i he taimi ni, 'oku 'ikai mahino ia kiate kitautolu, koha 'ilo 'oku 'ikai lava ia ke fakafaikehekehe'i mei he fo'i sio pe ki he mamani fakaenatula. Koe ha nai 'a hono 'uhinga, oku 'ikai nai totonu ketau ofo 'oku 'iai 'a e ngaahi me'a ia 'e ni'ihi kau ki he fakatupu 'oku kei misiteli pe ia ?

*******************************************