LESONI 8 (FAKATUPU) - FEITU'U KI HE NOFO

Folofola: Senesi 1:9-13

Talateu: Faka'uta ange ki he malohi faka'ulia ko ia 'o e 'Otua lolotonga 'o 'Ene fai 'a e me'a ko ia 'oku fakamatala'i mai 'i he potu tohi 'i 'olunga. 'Oku 'omai fefe 'ehe fakamatala ko 'eni ha tali 'uhinga totonu ki he fehu'i motu'a ko ia, "Ko e fe 'a e me'a na'e 'uluaki ha'u, koe 'uhiki'i moa pe koe fo'i moa?"
 
Ki mu'a 'i he taimi ko 'eni, na'e 'ufi'ufi 'a mamani ia 'aki 'a e vai. Koe'uhi ke 'ai ha nofo'anga ki he tangata ko ia na'e palani 'ehe 'Otua ke fakatupu,na'a Ne liliu leva 'a e funga 'o mamani ke ma'u ha ngaahi feitu'u ke tali 'a e vai moe tahi kuo ngaohi, kae'ata 'a e ngaahi konitineniti ke 'asi. 'Oku fakakau heni 'a e vahevahe hono tolu 'o e ngaahi fotunga fakasino 'o e mamani. [(1) Koe 'uluaki vahevahe na'e 'i he vaha'a ia 'oe maama moe po'uli; (2) koe vahevahe hono ua na'e 'i he vaha'a ia 'o e ngaahi vai 'i 'olunga mei he vai 'i lalo, (3) vahevahe hono tolu na'e 'i he vaha'a ia 'o e fonua momoa pea moe ngaahi tahi]

Kae 'uma'a foki ko hono tu'o tolu'aki 'eni 'a hono 'ai 'ehe 'Otua 'a e ngaahi hingoa ki he ngaahi me'a ko ia kuo Ne vahe'i. 'Oku ui 'a e fonua momoa koe "FONUA," (mamani, kelekele) pea koe fakatahataha'i 'o e ngaahi vai 'oku ui ia koe "TAHI,", 'o toe fakatata'ai 'aki 'a e pule 'a e 'Otua 'i he 'ataa. 'Oku vakai'i 'ehe 'Otua 'a e fokotu'utu'u ko ia 'o e FONUA pea moe TAHI pea Ne fakaha leva 'oku "LELEI" ia.

'Oku 'iai 'a e me'a hono ua 'o e Fakatupu 'oku lekooti he 'aho hono tolu 'o e Fakatupu. 'Oku tokonaki 'ehe fonua momoa 'a e feitu'u ki he 'Otua ke tuku ai ha ma'u'anga me'akai ma'a e me'a mo'ui ko ia 'oku mei fakatupu. 'Oku ui mai 'ehe 'Otua 'a e ngaahi 'akau mei he fonua momoa (kelekele). 'Oku fakalau mahino 'a e mohuku,'akau iiki, moe 'akau 'oku ai hono tenga. 'Oku hoko 'eni koe ngaahi ma'u'anga me'akai ia ki he ngaahi me'a mo'ui fakaemamani.

'Oku 'ikai fakaha mai 'ehe potutohi ia koe ha e lahi 'o e ngaahi fa'ahinga kehekehe ko ia 'o e 'akau na'e fakatupu, ka 'oku ne fakamatala'i mai na'e 'iai 'a e ngaahi 'akau kehekehe ia mei he kamata'anga. Koe mo'oni, mei he me'a ko ia 'oku tau sio ai 'i he 'aho ni, 'oku tau 'ilo ai pau na'e 'aia 'a e ngaahi fa'unga mo'ui kehekehe fakaofo ia ko 'eni.

'Oku mahino foki 'a e Tohitapu ia, 'oku 'ikai ha tupu'anga taha ia heni na'e tupu mamalie mei ai 'a e ngaahi 'akau, kae mei he kamata, 'oku 'iai 'a e fa'ahinga kehekehe ia 'o e mo'ui 'a e 'akau. Koe fo'i fakakaukau, tefito ko ia ki he paiolosia (saienisi 'o e mo'ui) tupu-mamalie, 'o ha'u fu'u 'akau tupu'anga taha 'oku fepaki ia moe fakamatala fakatohitapu.

FAKAMA'OPO'OPO: Vakai ki he kehekehe faka'ulia ko ia 'o e fua'i 'akau moe vesitapolo moe ngaahi me'a kehe ko ia 'oku lelei ki he kai. 'Oku nau fakahaa'i fefe 'ae fakamo'oni malohi ko ia 'o e 'ofa 'a e 'Otua 'iate kitatutolu? Koe ha 'a e 'uhinga 'oku ngali vale ai ketau fakakaukau koe ngaahi me'a kotoa ko'eni, na'e fakatupu 'o hange ko ia 'oku ako'i 'ehe evolusone, 'o tupu noa pe?

**************************************************************